Monique Lempers (Fairphone): “We willen laten zien dat technologie menselijk kan zijn”

Monique Lempers, Chief Impact Officer, pakt een klein schroevendraaiertje op. “Je kunt dit in vijf minuten vervangen”, zegt ze terwijl ze de achterkant van de nieuwe Fairphone 6 losklikt. “Dat lijkt een detail, maar het verandert alles aan hoe je naar technologie kijkt.”

Fairphone begon ooit als actiegroep – meer protest dan bedrijf. Dertien jaar later is het een volwaardig merk in de Europese techmarkt: bescheiden in omvang, maar opvallend in koers. De nieuwe Fairphone 6 is sneller, steviger, beter beveiligd en klaar voor AI-toepassingen. Toch draait het gesprek niet om specificaties, maar om het principe: een telefoon die ontworpen is om lang mee te gaan.

“Wij zijn hier niet om de volgende hype te bouwen”, zegt Lempers. “We willen laten zien dat technologie menselijk kan zijn — en dat dat óók werkt als businessmodel.”

Van idealisten naar kritische kopers
In de beginjaren trokken vooral idealisten de portemonnee. Mensen die hun telefoon willen gebruiken als statement. Nu ziet Fairphone een nieuwe doelgroep ontstaan, jonge professionals die duurzaamheid vanzelfsprekend vinden én prestaties eisen. Geen groene vlag meer, maar een logische keuze. Lempers glimlacht: “Ze willen alles: goed werkend, goed gemaakt en goed bedoeld. En dat is precies wat wij ook willen.”

Inmiddels werkt Fairphone samen met partners als Qualcomm en Google, en voldoet het aan de strenge Android Enterprise-certificering. Grote organisaties — van Heineken tot de Gemeente Amsterdam — bieden hun werknemers Fairphones aan. Niet als gebaar, maar als onderdeel van hun duurzaamheidsstrategie. De tijd dat duurzaamheid een ‘HR-thema’ was, lijkt voorbij. Het is merkstrategie geworden.

Verandering begint bij de keten
Toch blijft het bedrijf trouw aan zijn oorsprong. Fairphone's invloed reikt helemaal tot aan het begin van de keten, zoals de mijnen in Congo, waar het met lokale partners werkt aan verantwoord grondstofgebruik. “We veranderen niet alleen het product”, zegt Lempers. “We veranderen het systeem erachter.”

Die zin blijft hangen. Misschien omdat ze niet klinkt als marketing, maar als een vorm van koppigheid. Het geloof dat iets anders wél mogelijk is, al kost het tijd, geld en geduld.

Wat opvalt, is dat Fairphone zich niet laat meeslepen door de snelheid van de rest van de techwereld. Waar anderen ieder jaar een nieuw model lanceren, bouwt dit bedrijf aan duurzamere iteraties. Waar anderen over schaal praten, heeft Fairphone het over volhouden. “Impact vraagt om professionaliteit”, zegt Lempers. “Je kunt idealistisch zijn, maar als je niet levert, verandert er niets.”

Groeien zonder de wereld te versnellen
Fairphone heeft inmiddels meer dan 800.000 telefoons verkocht, een significant aantal maar nog steeds een druppel vergeleken met de miljoenen van Apple of Samsung. Toch wil het bedrijf de jaarlijkse verkoop tegen 2030 minstens verviervoudigen. Niet door agressieve groei, maar via stabiele uitbreiding van productie en partnerschappen. “We hoeven niet de grootste te zijn”, zegt Lempers. “We willen bewijzen dat een andere manier van groeien kan bestaan.”

Steeds vaker positioneert Fairphone zich als onderdeel van een bredere beweging: Europese technologie die niet draait om winst of data, maar om waarden. “We praten vaak over digitale soevereiniteit alsof het iets abstracts is”, zegt een investeerder die ik later spreek. “Maar bedrijven als Fairphone zijn die soevereiniteit — omdat ze onafhankelijk denken en handelen.”

Er zit iets typisch Europees in dit bedrijf. Geen bombastische start-up-energie, maar vasthoudend pragmatisme. Geen wereldverovering, maar een poging om het goed te doen. Precies die houding doet vermoeden dat Fairphone niet de uitzondering is, maar een voorbode van wat er komen moet.

Als ik het gebouw uitloop, zie ik door het glas opnieuw dat schroevendraaiertje op tafel liggen. Een klein, bijna komisch voorwerp in een wereld van high-tech hardware. Maar misschien symboliseert het beter dan wat dan ook waar Fairphone voor staat: de wil om dingen zelf in handen te nemen.

Niet om te slopen, maar om duurzaam te herstellen.

En dat is, in de wereld van technologie, best een radicale gedachte.

Peter Keijzer