“Brand!” Er staat weer een 5G-zendmast in lichterlaaie. De angst voor technologie heeft altijd bestaan, alleen worden de reacties erop diverser en zijn er mensen die het heft in eigen hand nemen. Niet iedereen durft techniek blijkbaar recht in de ogen te kijken. Een ding is zeker, 5G verandert de wereld en veranderingen kunnen onzekerheid betekenen en angst bij mensen oproepen. Maar wie spreekt de waarheid en wat vormt de waarheid?
Stralingsgevaar?
De elektromagnetische straling van 5G baart sommige mensen zorgen. Zij komen in opstand, omdat 5G hun gezondheid negatief zou beïnvloeden. De realiteit is dat de zwarte rook die afkomt van een brandende 5G-zendmast schadelijk is. Het stralingsgevaar is niet bewezen of verschilt niet van de straling van een wifi-antenne, 3G of 4G. Dat valt onder andere terug te lezen in dit artikel van het AD. Daarnaast wijzen we je graag op een zeer recente video van Anna Gimbrère die alles uitlegt over elektromagnetische straling.
De angst voor de mogelijke gezondheidsrisico’s van zendmasten bestaat al heel lang. Zo publiceerde het RIVM in 1999 al een rapport over de gezondheidseffecten van mobiele telefonie, waarin het concludeerde dat er geen aantoonbaar verband leek te bestaan tussen bepaalde gezondheidsklachten en de elektromagnetische straling van mobiele telefonie. Toch moest het RIVM ook het volgende erkennen: “Het is en blijft moeilijk, zo niet onmogelijk, om te bewijzen dat er geen gezondheidseffecten zijn.” Deze moeilijke aantoonbaarheid wordt helaas door actievoerders als bewijs gebruikt dat die gezondheidseffecten wel degelijk zouden kunnen bestaan. Maar is ‘zouden kunnen’ voldoende reden om zelf het heft in eigen hand te nemen en 5G-zendmasten in brand te steken?
Maakt angst ziek?
Er zou bij tegenstanders van 5G sprake kunnen zijn van het zogenaamde nocebo-effect. Het is de gedachte van ‘angst maakt ziek’. Zolang er vastgehouden wordt aan negativiteit wordt dat de nieuwe waarde in de hersenen. Daardoor zal er geen positief verwachtingseffect (placebo) plaatsvinden. Jezelf ziek praten bestaat echt. Als je denkt dat radiofrequente elektromagnetische velden je ziek maken, dan is de kans groter dat je ook daadwerkelijk ziek wordt.
Fake news op het internet
Het negatieve vuur over 5G wordt extra aangewakkerd op het internet. De laatste maanden doen op Facebook, LinkedIn en andere sociale media samenzweringstheorieën de ronde, waarin een link wordt gelegd tussen het ‘Chinese coronavirus’ en 5G. Ondanks dat er geen enkel concreet wetenschappelijk bewijs is, weerhoudt dat actievoerders er niet van om talloze nepnieuwsberichten op internet te verspreiden en rechtszaken aan te spannen.
Angst zorgt ook voor innovatie
Veel mensen durfden rond 1900 niet in de eerste auto te stappen. Door de snelheid zou je het niet overleven. Zij bleken ongelijk te hebben. Interessant is dat door technologische innovatie deze angst voor autorijden grotendeels is verdwenen. Angst kan er ook voor zorgen dat iets beter wordt. We rijden tegenwoordig met airbags, in auto’s met digitale waarschuwingssystemen en binnenkort laten we ons rijden. De boordcomputer is veiliger, want het reageert sneller dan het menselijk brein.
De rol van pr en communicatie
Technologie moet natuurlijk niet te koste gaan van onze gezondheid. Maar wat doe je als de activiteiten van samenzweringsgezinde ‘klokkenluiders’ de algemene publieke opinie gaan beïnvloeden? Moeten we de tegengeluiden nu dezelfde aandacht geven? Bij publieke kritiek is er altijd een omslagpunt waarop negeren niet langer verstandig is. Het doodzwijgen van je criticasters wordt dan munitie voor de argumentatie dat “de waarheid wordt verzwegen”.
Op dat moment is hoor en wederhoor de beste strategie, gekaderd door een heldere uiteenzetting van de feiten en een objectieve analyse. Uiteraard is het met elke nieuwe technologie verstandig om er kritisch naar te kijken en alle mogelijke gevaren ervan te bestuderen. En vervolgens een objectieve inschatting te maken of het gebruik ervan wel verantwoord is.
Daaruit volgt wellicht het beste advies: blijf kalm en objectief, zeker in de uitdagende anderhalve meter samenleving. Dat is beter voor ieders gezondheid.
